​Mêkông - một trong những dòng sông lớn nhất thế giới. Trên triền sông chảy qua lãnh thổ Việt Nam - Lào - Campuchia, bao đời nay người dân 3 nước cùng uống chung một dòng nước, tắm chung một dòng sông. Cứ thế, trải qua năm tháng, dòng sông gắn liền với lịch sử phát triển của cả ba dân tộc, với biết bao vui buồn, cay đắng, có lúc vơi, lúc đầy nhưng chưa khi nào khô cạn.

Mêkông không chỉ là một dòng sông mà còn là biểu tượng của tình đoàn kết là sợi dây kết nối cho mối tình Việt – Lào - Campuchia. Dòng sông ấy cũng đã không ngừng chứng kiến mối quan hệ gắn bó, keo sơn giữa ba dân tộc. Chính vì thế, trong mọi cuộc gặp gỡ, các nhà lãnh đạo đều mang hình tượng con sông để làm niềm tin bền chặt cho mối quan hệ hữu nghị, truyền thống giữa Việt Nam-Lào, Việt Nam - Campuchia như dòng nước Mê Kông hùng vĩ, mãi mãi không bao giờ khô cạn, mãi mãi là mạch nguồn của hòa bình và thịnh vượng. Đối với bao thế hệ người Việt Nam vẫn còn nhớ lời bài hát hữu nghị quen thuộc:

“Ta hát bài ca, đi lên chúng ta bên nhau Việt - Lào - Khơ me anh em. Cùng chung dòng sông Mê kông, đắp xây mối tình với truyền thống diệt ngoại xâm. Ngân vang câu hát ta mừng tình của chúng ta, mối tình Đông Dương đoàn kết sắt son. Chung xây hòa bình giữ gìn đất nước chúng ta, sáng tươi dưới trời tự do.

Bên dãy Trường Sơn, Mê kông nước sông bao la, Việt-Lào-Khơ me anh em. Từ bao đời nay bên nhau chúng ta kết đoàn dốc lòng đánh kẻ thù chung. Hôm nay đánh Mỹ sát vai cùng nhau đấu tranh, ta nguyện đồng tâm gìn giữ núi sông. Chung xây hòa bình giữ gìn đất nước chúng ta sáng tươi dưới trời tự do.”

Chung một dòng sông – Chung dòng lịch sử

Là ba nước nằm trên bán đảo Đông Dương, Việt Nam, Lào và Campuchia có mối quan hệ khăng khít về lịch sử và văn hóa lâu đời. Trong đấu tranh giải phóng dân tộc, ba nước đã cùng nhau sát cánh chống kẻ thù chung và đã đạt được nhiều thắng lợi to lớn, tạo nền tảng vững chắc cho mối quan hệ lâu bền. Tình đoàn kết chiến đấu và mối quan hệ hữu nghị láng giềng truyền thống là bệ đỡ để nhân dân hai nước sát cánh bên nhau chiến đấu chống kẻ thù. Đó cũng là cơ sở để nhân dân ba nước ngày càng gắn bó tin cậy lẫn nhau và không thể tách rời.

Trong thập niên 60 của thế kỷ XX, Việt Nam đã thiết lập quan hệ ngoại giao với Lào và Campuchia. Trong gần 60 năm qua, Việt Nam cùng với Lào cũng như Việt Nam với Campuchia đã tiếp tục phát triển các mối quan hệ hữu nghị truyền thống vốn có và hiện đang rất tốt đẹp. Hai bên đã học tập, trao đổi nhiều kinh nghiệm, nhiều vấn đề cụ thể và đang tăng cường và phát triển hơn nữa các mối quan hệ hữu nghị truyền thống, hợp tác toàn diện, phù hợp với lợi ích của nhân dân mỗi nước, đáp ứng yêu cầu của thời kỳ mới.

Tiết mục văn nghệ của Đoàn Tổng lãnh sự Lào tại Thành phố Hồ Chí Minh biểu diễn tại Đồng Nai

Bên cạnh quan hệ hợp tác song phương Việt Nam - Lào, Việt Nam - Campuchia, ba nước đã đẩy mạnh hợp tác trong khuôn khổ ASEAN, trong các khuôn khổ hợp tác khu vực và quốc tế như hợp tác trong Ủy hội sông Mekong (MRC), Tiểu vùng sông Mekong mở rộng (GMS), Chương trình phát triển các vùng nghèo liên quốc gia dọc Hành lang Đông - Tây (WEC), Chiến lược hợp tác kinh tế ba dòng sông Ayeyawad - Chao Praya- Mekong (ACMECS), Tứ giác phát triển Việt Nam - Lào - Campuchia - Myanmar (CLMV), Tam giác phát triển ba nước Việt Nam - Lào - Campuchia.

Một số hoạt động nổi bật về đối ngoại nhân dân với Lào và Campuchia

Trên cơ sở duy trì và phát triển mối quan hệ hữu nghị truyền thống giữa nhân dân 03 nước, các Hội hữu nghị với nhân dân hai nước Lào và Campuchia là một trong những Hội hữu nghị song phương được thành lập từ rất sớm ở Việt Nam sau khi giành độc lập thống nhất đất nước.

Trong những năm 80 của thế kỷ XX, Hội hữu nghị Việt Nam – Campuchia đã có mối quan hệ hợp tác chặt chẽ với Hội Hữu nghị Campuchia – Việt Nam, cùng nhau tổ chức nhiều hoạt động thiết thực trên mọi lĩnh vực, được lãnh đạo và nhân dân hai nước đánh giá cao. Sau Hiệp định hòa bình về Campuchia 1991, Hội Hữu nghị Việt Nam – Campuchia vẫn không ngừng được củng cố về tổ chức và tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động hữu nghị. Vào dịp Quốc khánh Campuchia hoặc Tết cổ truyền Chol Chnam Thmay của nhân dân Campuchia, Hội Hữu nghị Việt Nam – Campuchia đều tổ chức các hoạt động như mít tinh kỷ niệm hoặc gặp gỡ hữu nghị và giao lưu với Đại sứ quán cùng đông đông đảo lưu học sinh Campuchia tại Việt Nam. Mặt khác, Hội Hữu nghị Việt Nam – Campuchia đã chủ động đề xuất hình thức hoạt động mới là phối hợp với Nhóm Nghị sĩ Việt Nam – Campuchia do ông Vũ Mão làm Chủ tịch và Nhóm Nghị sĩ Campuchia – Việt Nam do bà Men Sam An là Chủ tịch để cùng tổ chức các hoạt động hữu nghị. Những năm gần đây, công tác hữu nghị nhân dân của Campuchia đã có những chuyển biến tích cực. Hội Hữu nghị hai nước đã tăng cường hoạt động thông qua các cuộc gặp gỡ trao đổi hàng chục đoàn ngoại giao nhân dân, doanh nghiệp, lãnh đạo các địa phương vùng biên, cựu chiến binh quân tình nguyện Việt Nam. Đặc biệt, từ ngày 3-5/1/2019, đại diện Hội Hữu nghị Việt Nam - Campuchia đã tháp tùng đoàn đại biểu Đảng Nhân dân Campuchia dự Lễ kỷ niệm 40 chiến thắng chiến tranh biên giới Tây Nam và cùng với quân đội và nhân dân Campuchia đánh thắng chế độ diệt chủng Pol Pot được tổ chức tại Hà Nội.

Đối với Hội hữu nghị Việt Nam – Lào được thành lập ngày 15/1/1975, mối quan hệ hữu nghị với Hội hữu nghị Lào – Việt Nam luôn được vun đắp và phát triển ngày càng tốt đẹp dựa trên mối quan hệ hợp tác toàn diện giữa hai Đảng, hai Nhà nước. Ngoài ra, hai hội đã có sự phối hợp rất tốt trong việc tổ chức các hoạt động tri ân các Anh hùng liệt sĩ, các hoạt động giúp đỡ các gia đình thương binh liệt sĩ, các hoạt động xã hội khác như ủng hộ người dân bị thiên tai, lũ lụt, các hoạt động giao lưu giữa sinh viên hai nước…. các hoạt động của Hội cũng đã góp phần tăng cường sự hiểu biết giữa nhân dân hai nước, củng cố và phát triển quan hệ hữu nghị, đoàn kết đặc biệt và sự hợp tác toàn diện Việt- Lào. Ngoài ra, Trung ương Hội, phân hội, chi hội hữu nghị Việt Nam- Lào ở các tỉnh, thành, địa phương, cơ sở luôn phối, kết hợp các hoạt động tuyên truyền giáo dục nhân dân đặc biệt là nhân dân ở các tỉnh, thành có chung biên giới với Lào nhằm xây dựng, củng cố và duy trì đường biên giới hoà bình, hợp tác và thịnh vượng.

Tại Đồng Nai, Hội hữu nghị Việt Nam – Lào và Hội hữu nghị Việt Nam – Campuchia cũng là 02 Hội hữu nghị có nhiều hoạt động sôi nổi đem lại nhiều kết quả nổi bật trong thời gian qua, nhất là trong công tác hỗ trợ các em sinh viên Lào, Campuchia đang học tập tại tỉnh. Hoạt động của các Hội đã đóng góp thiết thực cho sự phát triển, mối quan hệ hữu nghị bền chặt giữa nhân dân hai nước nói chung, nhân dân tỉnh Đồng Nai với nhân dân Lào, Campuchia nói riêng mãi mãi xanh tươi và ngày càng phát triển tốt đẹp.​